1135. Dookoła świata - wyzwanie wrześniowe

Mimo iż wakacje już za nami – no dobra zostały dwa dni – to ja pozostaję w klimacie wakacyjnym i we wrześniu zapraszam uczestniczki zabawy do Grecji. 

Grecja to kraj uznawany za kolebkę cywilizacji europejskiej. 
To tutaj narodziła się demokracja, filozofia, Igrzyska Olimpijskie, wiele podstawowych twierdzeń naukowych, literatura, historiografia oraz teatr. Świadectwo spuścizny starożytnej Grecji stanowi 17 Obiektów Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

Według najbardziej aktualnych dzisiaj odkryć archeologicznych, język grecki jest najstarszym językiem pisanym będącym wciąż w użyciu. Greka, której używa się nieprzerwanie od blisko pięciu tysięcy lat, uznawana jest także za najbogatszy i najbardziej wpływowy język, który dał podwaliny min. łacinie, językowi hiszpańskiemu i angielskiemu.

Dzieje Grecji sięgają III tysiąclecia przed naszą erą, kiedy rozwinęła się najstarsza z kultur – kultura minojska.  W średniowieczu Grecja stanowiła część Cesarstwa Bizantyjskiego, a więc była nierozerwanie związana z jego historią.

Nowożytne państwo greckie zostało utworzone w efekcie zwycięskiego powstania przeciwko rządom osmańskim.

Kraj ten położony jest na południowym krańcu Półwyspu Bałkańskiego. Ma dostęp do czterech mórz: Egejskiego i Kreteńskiego od wschodu, Jońskiego od zachodu oraz Śródziemnego od południa. Poza częścią kontynentalną, w skład Grecji wchodzi około 2500 wysp, w tym 165 zamieszkałych. Najważniejsze to Kreta, Dodekanez, Cyklady i Wyspy Jońskie.

Ponad 80% powierzchni kraju zajmują góry, często wysokie na ponad 2 tys. metrów. Najwyższym szczytem jest Mitikas - 2.917 m n.p.m, leżący w rozległym masywie Olimpu. Grecja ma dwa czynne wulkany - Kameni na wyspie Thira (Santoryn) oraz Stefanos na wyspie Nisyros (hydrotermalny) - na oba można wejść. Ewenementem greckich gór jest niedalekie położenie od morza - często to tylko kilka kilometrów. Turyści potrafią więc zjechać na nartach z Parnasu (2.457m) i jeszcze tego samego dnia kąpać się w ciepłych wodach Zatoki Korynckiej.

Grecja jest jednym z największych na świecie producentów marmuru (9% światowej produkcji). A jest to marmur wysokiej jakości i występujący w różnych zabarwieniach. Duża część idzie na eksport, ale wiele zostaje - jest to najpopularniejszy materiał wykończeniowy w budownictwie - marmurowe schody, posadzki, ściany czy balustrady są na porządku dziennym - nie tylko w budynkach publicznych czy hotelach, ale też często w zwykłych domach.

W Grecji znajduje się najwięcej muzeów archeologicznych na świecie. Biorąc pod uwagę bogatą historię i kulturę tego kraju, nie powinno to nikogo dziwić. Najpopularniejszym z nich jest nowoczesne Nowe Muzeum Akropolu w Atenach. Praktycznie w stolicy każdej wyspy i w wielu innych miejscowościach leżących w pobliżu terenów wykopaliskowych, znajdują się mniejsze lub większe muzea archeologiczne.

Grecy to bardzo roztańczony naród, chętnie wstają do tańca - niezależnie od wieku, tuszy, umiejętności itp. Uwielbiają się bawić i tańczyć przy każdej okazji. Choć same style tańców różnią się w zależności od regionu, jest kilka takich, które tańczy się niemal wszędzie. Turyści najbardziej znają Sirtaki (lub Syrtaki) - popularny „Taniec Zorby”, albo krócej: „Zorba”.

Kuchnia Greków ma długą historię. Pierwsze wzmianki o odrębnej, charakterystycznej dla Grecji sztuce kulinarnej datowane są na ok. 4000 lat temu. Greckie dania wywierały wpływ na kucharzy w całej Europie, a w konsekwencji też miały wpływ na to, jak ewoluowały kuchnie na całym świecie. W tym miejscu trzeba wspomnieć, że pierwsza książka kucharska powstała właśnie w Grecji. Napisał ją Archestratos, a miało to miejsce w 330 roku p.n.e.

Kuchnię grecką kształtowały kolejne epoki. Przykładowo w czasach bizantyjskich do menu Greków włączono przyprawy takie jak gałkę muszkatołową oraz kawior. Oczywiście na kształtowanie się kuchni greckiej miały też wpływ inne państwa. Wiele z dań, które uznawane są za typowo greckie, wywodzą się tak naprawdę z Turcji lub mają osmańskie albo perskie pochodzenie.

Grecy byli od zawsze uznawani za mistrzów przygotowania potraw z ryb i owoców morza. Do najprostszych należały ryby smażone na oliwie i z dodatkiem sera oraz ziół. Wiele przepisów zakładało też wykorzystanie ryb suszonych i mrożonych. Z mięs na stołach królowała przede wszystkim baranina, ale było to dość sporadyczne. Mięso pojawiało się raczej od święta, na co dzień Grecy bazowali na darach morza i warzywach. Nie bez powodu Grecję uznaje się za kraj, który sałatkami stoi. Słynna sałatka grecka to tylko jedna z niezliczonych propozycji podania warzyw.

Najpopularniejszym greckim napojem jest kawa. Kawę podaje się wraz ze szklanką wody z lodem, najczęściej rano lub do deseru. Grecy piją kawę z małych filiżanek, a podczas gorących miesięcy delektują się frappe – jej mrożoną odmianą, która często ma dodatek mleka i cukru.

Grecja to kraj wielu symboli. Kojarzą się z nim słynne biało – niebieskie budynki, których kolorystyka nie jest przypadkowa i ma swoje zastosowanie praktyczne – biały odbija słońce i chroni budynki przed nadmiernym nagrzaniem się, z kolei niebieski – odstrasza insekty. Początków stylu można szukać w roku 1938. Wtedy to rozszalała się epidemia cholery. Wydano rozkaz wapnowania budynków, co miało zapobiec rozprzestrzenianiu się choroby. W 1972 roku wydano decyzję o utrzymaniu budynków w biało – niebieskich barwach. Jeżeli ktoś zechciał zmienić kolor swojego domu, musiał zapytać się o zgodę urzędnika. Wszystko to, aby podkreślić znaczenie greckiej flagi.

Grecja to także oliwa z oliwek. Była i jest nieodzownym składnikiem większości dań. Według mitologii, bogini Atena podarowała mieszkańcom Aten najwspanialszy z darów – drzewo oliwne, dzięki czemu została patronką ich miasta. Zbiory oliwek zaczynają się tu późną jesienią, zaczyna się od drzew najstarszych. Pod drzewem kładzie się płachty i strząsa oliwki z drzewa. Oliwę tłoczy się obecnie przemysłowo. Z sześciu kilogramów oliwek powstaje 1 kilogram oliwy.

Słynnych Greków ze starożytności można wymienić jednym tchem - Ezop, Archimedes, Sokrates, Platon, Arystoteles, Homer, Pitagoras… Współcześni znani Grecy to m.in. Maria Callas – śpiewaczka operowa, Demis Rousos – piosenkarz, Vangelis – kompozytor, twórca muzyki elektronicznej i muzyki filmowej, Aristotelis Onasis – przedsiębiorca, magnat transportu morskiego, poślubił Jacqueline Bouvier-Kennedy, wdowę po Johnie F. Kennedym, Telly Savalas – amerykański aktor filmowy pochodzenia greckiego, tytułowy "Kojak"