1198. Dookoła świata wyzwanie grudniowe

Pewnie wiele czytelniczek i uczestniczek zabawy domyśliło się, że nie możemy inaczej zakończyć podróży niż w naszym kraju. Tak więc grudniowym wyzwaniem będzie Polska i wszystko, co jej dotyczy.

Strasznie trudno napisać coś o naszej ojczyźnie, bo co wybrać, ale postaram się zrobić to podobnie, jak robiłam z pozostałymi krajami. 

Polska to państwo położone między Morzem Bałtyckim na północy a Sudetami i Karpatami na południu, w przeważającej części w dorzeczu Wisły i Odry. Od północy Polska graniczy z Rosją (z jej obwodem kaliningradzkim) i Litwą, od wschodu z Białorusią i Ukrainą, od południa ze Słowacją i Czechami, od zachodu z Niemcami. Większość północnej granicy Polski wyznacza wybrzeże Morza Bałtyckiego.

Wydarzeniem, które stanowiło pierwszy krok na drodze ku powstaniu naszego państwa, było objęcie władzy nad plemieniem Polan przez ród Piastów. Nastąpiło to w nieznanych okolicznościach i czasie, najprawdopodobniej jednak w drugiej połowie IX wieku. Główny ośrodek państwa Polan stanowiło Gniezno. Pierwszym historycznym władcą piastowskim był natomiast książę Mieszko I, chociaż późniejszy (XII w.) kronikarz Gall Anonim podaje także imiona jego przodków.

Pierwszą historycznie potwierdzoną datą opisującą dzieje Polski jest rok 966, gdy książę Mieszko I, władca obszarów mieszczących się współcześnie w większości w granicach Polski, przyjął chrzest. W 1025 roku powstało Królestwo Polskie, którego pierwszym królem był syn Mieszka I, Bolesław I Chrobry. W 1569 roku Polska zawarła porozumienie z Wielkim Księstwem Litewskim, podpisując tak zwaną unię lubelską. W wyniku podpisanej unii powstała Rzeczpospolita Obojga Narodów, jedno z największych i najludniejszych państw na mapie szesnasto- i siedemnastowiecznej Europy. Rzeczpospolita przestała istnieć w wyniku rozbiorów w latach 1772–1795, kiedy jej terytorium podzielone zostało między Prusy, Rosję i Austrię. Po 123 latach, pod koniec I wojny światowej, w 1918 roku, Polska odzyskała niepodległość. 1 września 1939, atakiem Niemiec na Polskę i dokonaną 17 września 1939 agresją ZSRR, rozpoczęła się II wojna światowa. 21 lipca 1944, po przekroczeniu przez Armię Czerwoną Bugu Józef Stalin utworzył w Moskwie oparty o komunistów polskich marionetkowy Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego, który wobec okupacji całego terytorium Polski przez Armię Czerwoną przejął władzę w kraju, przy pomocy aparatu policyjnego sowieckich służb specjalnych (NKWD, Smiersz, NKGB). Konferencja jałtańska trzech mocarstw w lutym 1945 uznała te fakty dokonane, przewidując powołanie Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej w oparciu o kontrolowany przez komunistów rząd warszawski do czasu wolnych wyborów. Postanowieniami konferencji poczdamskiej, po wojnie granice Polski przesunięto na zachód. Przewidziane przez konferencję jałtańską wybory odbyły się w styczniu 1947, zostały sfałszowane przez komunistyczną PPR, podobnie jak wcześniejsze referendum z 1946 roku. W konsekwencji sfałszowanych wyborów PPR przejął niepodzielną i niekwestionowaną międzynarodowo władzę nad Polską, czyniąc ją państwem satelickim ZSRR (od 1952 pod nazwą Polska Rzeczpospolita Ludowa – PRL). W wyniku rewolucji w 1989 roku upadł rząd komunistyczny, a Polska zmodyfikowała Konstytucję PRL, stając się krajem demokratycznym.

Polska posiada zróżnicowane środowisko naturalne, które jest stosunkowo odporne na rozwój człowieka. Odwiedzający są przyciągani przez morze na północy i góry na południu. Wśród najbardziej popularnych miejsc odwiedzanych przez turystów są: Tatry z najwyższym polskim szczytem – Rysami oraz słynną Orlą Percią; Karkonosze, Góry Stołowe, Bieszczady, Pieniny, Puszcza Białowieska, Pojezierze Mazurskie i Woliński Park Narodowy.

Polska jest jednym z najbardziej zalesionych krajów w Europie. Lasy zajmują powierzchnię 29,2% powierzchni kraju. Największym kompleksem leśnym w Polsce są Bory Dolnośląskie. Z części terenów leśnych utworzono Leśne Kompleksy Promocyjne oferujące liczne atrakcje turystyczne, np. rezerwat przyrody Świdwie w Puszczy Wkrzańskiej (Puszcze Szczecińskie).

Istnieją dziesiątki kurortów morskich na wybrzeżu Morza Bałtyckiego, m.in. Świnoujście, Kołobrzeg, Dąbki, Ustka i Sopot. W głębi Niżu Polskiego również znajdują się liczne uzdrowiska, jak Połczyn-Zdrój, Supraśl, Uniejów, Ciechocinek i Gołdap. Na wyżynach są to m.in. Nałęczów, Busko-Zdrój i Solec-Zdrój. Uzdrowiska górskie to Cieplice Śląskie-Zdrój, Kudowa-Zdrój, Wapienne, Iwonicz-Zdrój i wiele innych.

Na terytorium Polski dotychczas wpisano 11 zabytków na listę światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego UNESCO. Są to: Stare Miasto w Krakowie z Wawelem i dzielnicą Kazimierz, Kopalnia soli w Wieliczce, Białowieski Park Narodowy, Obozy zagłady Auschwitz -Birkenau, Stare Miasto w Warszawie, Stare Miasto w Zamościu, Zespół staromiejski w Toruniu, Zamek krzyżacki w Malborku, Zespół architektoniczny i krajobrazowy w Kalwarii Zebrzydowskiej, Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy, kościoły drewniane Małopolski.

Na kształtowanie się swoistych cech kuchni polskiej miały wpływ przemiany historyczne. Na przestrzeni dziejów kuchnia polska ulegała wpływom i zmianom regionalnym, zwłaszcza że tereny Rzeczypospolitej Polskiej historycznie zamieszkiwała zmieniająca się mozaika narodów. W efekcie silne są kulinarne wpływy wschodnie (tatarsko-tureckie, wcześniej mongolskie), rusińskie, niemieckie, francuskie, włoskie i żydowskie.

Popularnym napojem jest herbata pita często z dodatkiem plasterka cytryny i słodzona cukrem. Je rozpowszechnienie przypisywane jest zaborcom rosyjskim w XIX wieku. Wówczas do polskich domów w tzw. Kongresówce trafiły samowary z Rosji, gdzie herbata niezależnie pojawiła się w postaci daru z Chin na dworze carskim, na ok. 50 lat przed jej rozpowszechnieniem w Holandii. Popularna jest także kawa, powszechnie pita w Polsce od XVIII wieku, także przez niższe warstwy społeczne, jak rzemieślnicy czy zamożne chłopstwo.

Tradycyjne polskie specjały to prawdziwe bomby kaloryczne – nasza kuchnia  obfituje w potrawy mięsne przyrządzane na wiele sposobów. Obcokrajowcom szczególnie polecamy takie dania jak: bigos, kotlet schabowy, pierogi czy gołąbki.

Najbardziej rozpoznawalnym na świecie Polakiem jest oczywiście papież Jan Paweł II. Tuż za nim obcokrajowcy wymieniają Lecha Wałęsę oraz sportowców Roberta Lewandowskiego, Adama Małysza, Kamila Stocha czy Roberta Kubicę.

Najczęściej wymieniani polscy kompozytorzy muzyki poważnej to: Fryderyk Chopin, Karol Szymanowski, Krzysztof Penderecki, Zbigniew Preisner, Wojciech Kilar, Ignacy Jan Paderewski, Henryk Wieniawski, Krzysztof Komeda, Andrzej Panufnik, Stanisław Moniuszko, Jan A.P. Kaczmarek, Witold Lutosławski, Henryk Górecki. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych współczesnych kompozytorów muzyki poważnej i filmowej był Wojciech Kilar, który m.in. skomponował muzykę do takich filmów jak „Pan Tadeusz”, „Dracula”, Ziemia obiecana” czy „Pianista”. Tradycje muzyki ludowej są kultywowane m.in. przez Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Mazowsze” oraz Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk”.

Reżyserzy polscy znani są na całym świecie. Jerzy Antczak, Jerzy Hoffman, Andrzej Jakimowski, Jerzy Kawalerowicz, Krzysztof, Agnieszka Holland, Jan Jakub Kolski, Kazimierz Kutz, Juliusz Machulski, Magdalena Piekorz, Radosław Piwowarski, Roman Polański, Andrzej Wajda  Krzysztof Zanussi to tylko niektóre nazwiska. Podobnie jak aktorzy Agata Buzek, Alicja Bachleda Curuś, Weronika Rosatti, Izabella Miko, Paweł Deląg, Jacek Koman czy Daniel Olbrychski z powodzeniem zaistnieli w zagranicznych produkcjach.

Najpopularniejszym sportem w Polsce jest piłka nożna. Największe sukcesy w tej dyscyplinie reprezentacja Polski w piłce nożnej odnosiła w latach 70. do początku lat 80., kiedy to na Mistrzostwach Świata w Piłce Nożnej zajęła 3. miejsca w 1974 i 1982. Drużyna narodowa zdobyła również złoty medal na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w 1972 roku, a także dwa srebrne medale w 1976 oraz w 1992.

Dużym zainteresowaniem cieszy się również żużel. W tej dyscyplinie m.in. Patryk Dudek i Bartosz Zmarzlik odnoszą sukcesy na arenie międzynarodowej. Najbardziej utytułowane kluby żużlowe w Polsce to Unia Leszno, ROW Rybnik i Stal Gorzów Wielkopolski. Popularna jest także siatkówka, po zdobyciu mistrzostwa Europy w 2003 i 2005, a także trzeciego miejsca w 2009 przez reprezentację narodową kobiet, tzw. Złotka, oraz wicemistrzostwa świata w 2006, mistrzostwa Europy w 2009 oraz mistrzostwa świata w latach 2014 oraz 2018 przez reprezentację narodową mężczyzn.

W ostatnim okresie na znaczeniu zyskały skoki narciarskie dzięki sukcesom Adama Małysza i Kamila Stocha, Formuła 1 za sprawą Roberta Kubicy, piłka ręczna ze względu na sukcesy reprezentacji Polski na dwóch kolejnych mistrzostwach świata w roku 2007 i 2009 oraz w 2015.

Naród nasz to naród pod pewnym względem niesamowity. Jesteśmy przywiązani do obyczajowości, lubimy ucztować i bawić się. Umiemy podtrzymywać dawne tradycje. Najbardziej jest to widoczne w sposób jaki obchodzimy wszelakiego rodzaju święta, zwłaszcza te kościelne – Boże Ciało, Wielkanoc czy Boże Narodzenie (w przeszłości zwane także Godnymi Świętami) a także dzień Wszystkich Świętych.

Przepiękną tradycją są również uroczystości rodzinne, takie jak chrzciny, komunie,  imprezy urodzinowe czy śluby i wesela. Osobliwą uroczystością rodzinną są Imieniny, które poza Polską obchodzą są jeszcze w kilku innych krajach.

Polskie symbole narodowe to hymn - Mazurek Dąbrowskiego – polska pieśń patriotyczna, od 26 lutego 1927 oficjalny hymn państwowy Rzeczypospolitej Polskiej, flaga biało – czerwona oraz godło białego orła ze złotą koroną umieszczonego na tle o czerwonym kolorze.

To symbole oficjalne. Istnieje jeszcze całe mnóstwo symboli nieoficjalnych, które nam się kojarzą z naszą ojczyzną i są rozpoznawalne – maki, stroje ludowe, polskie legendy, jak chociażby ta o smoku wawelskim, nasze tradycje ludowe -  śmigus dyngus, znak Solidarności i wiele wiele innych…

Mogłabym tak pisać i pisać, ale nie o to chodzi. Mam nadzieję, że powstaną przepiękne prace, których motywem będzie nasza ojczyzna.